Cuộc chiến mới về đất đai (tại các doanh nghiệp cổ phần hóa)

Đọc báo thấy dân tình xôn xao "Về vụ Tập đoàn Dầu khí VN (PetroVN) - cổ đông lớn của Công ty cổ phần Phân đạm và hóa chất dầu khí (ĐPM) - yêu cầu ĐPM chuyển giao 28ha đất đang thuê cho các đơn vị khác" (link) .

Thực ra là ứng xử hoàn toàn bình thường của PetroVN, khi coi ĐPM là công ty con của mình và họ cần điều động tài sản để sử dụng có hiệu quả hơn trong phạm vi toàn Tập đoàn.

Tuy nhiên đây lại là việc bất thường đối với thị trường chứng khoán. ĐPM là một công ty đại chúng. Đất đai được coi là một phần tài sản của công ty. Sao lại có thể chuyển dịch tài sản của công ty một cách tùy tiện như vậy được? Nếu việc chuyển giao này thành công, mà ĐPM không nhận được mức bù đắp theo "giá thị trường" về số đất đó, thì giá của cổ phiếu ĐPM trên thị trường sẽ xuống rất nhiều.

Việc này cũng đặt ra một vấn đề hoàn toàn mới đối với các công ty cổ phần hóa, nhất là các công ty đã niêm yết trên thị trường. Giá cổ phiếu của nhiều công ty cao hơn giá chào nhiều lần phần lớn là do quỹ đất ở công ty lớn. Trong thời gian qua, giá nhiều cổ phiếu tăng lên nhanh chóng một phần cũng do những công bố liên quan đến các dự án bất động sản có sử dụng quỹ đất được coi là "cho không" đó của nhà nước. Nếu bị đặt vào tình trạng đất ở đó có thể bị chuyển giao cho đơn vị khác theo kiểu hành chính của Nhà nước như vẫn làm từ trước nay, thì giá cổ phiếu của các công ty này sẽ sụt thảm hại. Thị trường chứng khoán Việt Nam có thể sụp đổ từ động thái này.

Có thể Nhà nước sẽ rất thận trọng khi xử lý trường hợp "chuyển giao đất" này, để tráng sự đổ vỡ của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, ở đây cũng cho thấy một cuộc chiến mới về đất đai, có thể còn khốc liệt hơn cuộc chiến về đất đai hiện nay giữa nhà nước và người dân.

Lại động chạm đến vấn đề cơ bản hơn là "sở hữu đất đai" - not my business!!!